Książnica Cieszyńska posiada 235 000 jednostek, w tym 18 000 starych druków oraz rękopisów. Aktualnie trwa wystawa „Nasz drogi i święty skarb 30-lecie Książnicy Cieszyńskiej”, prezentująca te bogate zbiory oraz historię instytucji do końca października.
Czy wiedzieliście, że najstarsza biblioteka wchodząca w skład zbiorów Książnicy Cieszyńskiej – księgozbiór ks. Leopolda Jana Szersznika – została udostępniona mieszkańcom Cieszyna już w 1801 r., stając się pierwszą biblioteką publiczną na obszarze Górnego Śląska? Książnica Cieszyńska powstała natomiast w 1994 r.
Zbiory Książnicy Cieszyńskiej składają się z łącznie 235 000 jednostek, w tym prawie 18 000 woluminów starych druków oraz 18 000 rękopisów.
W przeciągu 30 lat zbiory Książnicy Cieszyńskiej powiększyły się o prawie 46 000 jednostek, głównie dzięki darom, w tym wiele unikalnych druków i rękopisów.
Zbiory Książnicy zostały znacząco wzbogacone dzięki zakupom dokonywanym ze środków specjalnie w tym celu powołanej w 2003 r. prywatnej Donacji im. Zbigniewa Michejdy.
Kiedy powstała Książnica Cieszyńska, jej zbiory były rozproszone w sześciu lokalach zastępczych, z których tylko jeden zapewniał elementarną ochronę zabytkowym zbiorom bibliotecznym.
Książnica Cieszyńska ma swoją aktualną siedzibę, która została oddana do użytku w dwóch etapach w 1999 i 2000 roku. Budynek został dostosowany do potrzeb biblioteki i obejmuje siedem kondygnacji, a jego powierzchnia przekracza 3000 m2.
W zasobach Książnicy Cieszyńskiej, która powstała sześć lat temu, znalazły się zbiory dotknięte katastrofą – około 1 000 starych druków zostało zalanych wodą z pękniętego kaloryfera.
Książnica Cieszyńska posiadała pierwsze publiczne pracownie konserwatorskie na Górnym Śląsku, wyposażone w komorę próżniową i maszynę do uzupełniania ubytków masą papierową. Była to pełna profesjonalna instytucja, która oferowała szeroki zakres usług konserwatorskich.
Do tej pory pracownia Książnicy Cieszyńskiej przeprowadziła kompleksową konserwację 1 000 druków i rękopisów, konserwację zachowawczą 2 010 jednostek oraz konserwację masową 60 000 kart.
W ciągu pierwszego roku istnienia, MAK Książnica Cieszyńska otrzymała sfinansowany ze środków zewnętrznych komputer oraz program biblioteczny.
W latach dziewięćdziesiątych Książnica rozpoczęła kompleksowe opracowywanie swoich zbiorów, stając się jedną z pierwszych bibliotek w Polsce, która zastosowała autorsko zaadaptowany program komputerowy MAK do katalogowania wszystkich rodzajów zbiorów, w tym książek, czasopism, starych druków, rękopisów, ikonografii i kartografii.
Obecnie bazy danych Książnicy Cieszyńskiej zawierają prawie 140 000 rekordów, rejestrując wszystkie stare druki znajdujące się w posiadaniu biblioteki.
Podczas opracowywania zbiorów Książnicy Cieszyńskiej udało się zidentyfikować unikatowe w skali ogólnopolskiej druki, takie jak Biblię Wrześniową (1522), Mszał Wrocławski (1505), Nowy Testament z drzeworytami Lucasa Cranacha Starszego (1516), Ajendę Ewangelicką (1668), egzemplarz Konstytucji 3 maja z okresu jej obowiązywania i wiele innych.
Od 1997 roku Książnica Cieszyńska była pierwszą miejską instytucją w Cieszynie, która uruchomiła swoją własną stronę internetową. Już w 1999 roku udostępniła online katalogi i bibliograficzne bazy danych.
Książnica Cieszyńska jest jednym z pionierów w automatyzacji prac bibliograficznych w Polsce. Już w 1998 roku prezentowała swój dorobek w tym zakresie podczas ogólnopolskiej konferencji na temat bibliografii regionalnych.
• W 2004 roku Książnica Cieszyńska opublikowała unikalny „Elektroniczny słownik biograficzny Śląska Cieszyńskiego” w internecie. Baza danych zawiera biogramy osób związanych ze Śląskiem Cieszyńskim lub pochodzących z tego obszaru i aktualnie zawiera niemal 10 000 rekordów.
Książnica Cieszyńska była jedną z pierwszych bibliotek w Polsce, która rozpoczęła program digitalizacji zbiorów. Już w 2003 roku utworzyła i udostępniła „Cieszyńską Bibliotekę Wirtualną”, a w 2009 roku została włączona do struktury Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.
Do tej pory Książnica Cieszyńska zdigitalizowała i udostępniła online swój zasób druków zwartych i ciągłych wydanych na Śląsku Cieszyńskim do 1939 r., kolekcje rękopisów z biblioteki ks. Leopolda Jana Szersznika, archiwum własne Tadeusza Regera, zespołu Archiwaliów Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego oraz kluczowe wydawnictwa regionalne z okresu powojennego za pośrednictwem swojego profilu w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej.
• Książnica Cieszyńska udostępnia online zasób cyfrowy zawierający ponad 1 120 000 stron, które składają się na 18 000 publikacji cyfrowych. Te publikacje zostały wyświetlone przez czytelników ponad 4 000 000 razy.
Książnica zorganizowała lub współorganizowała kilkanaście konferencji naukowych, głównie o zasięgu międzynarodowym, związanych z historią, kulturą piśmienniczą oraz bibliotekoznawstwem.
Książnica Cieszyńska wydała 45 publikacji poprzez starania swojego personelu.
Książnica Cieszyńska przeprowadziła około 1 800 lekcji i warsztatów dla dzieci i młodzieży w swojej siedzibie.
Własna galeria Książnicy Cieszyńskiej udostępniła 122 wystawy dla odwiedzających.
Książnica Cieszyńska została jedną z ośmiu bibliotek reprezentujących polskie bibliotekarstwo podczas 52 Międzynarodowych Targów Książki we Frankfurcie w 2000 roku, których gościem honorowym była Polska.
W ciągu ostatniej dekady pracownicy Książnicy Cieszyńskiej zorganizowali 94 pokazy z cyklu „Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej”.
Książnica Cieszyńska zrealizowała kilkadziesiąt projektów związanych z infrastrukturą, ochroną i konserwacją zbiorów, digitalizacją, dokumentacją, badaniami, edytorstwem, edukacją i popularyzacją. Projekty te zostały sfinansowane lub współfinansowane ze środków zewnętrznych na podstawie wniosków złożonych przez Książnicę.
• Znacząca część projektów finansowana jest bez udziału środków budżetowych miasta, ponieważ Książnica stara się wnosić wkład własny w postaci rzeczowej.
• W latach 2007-2010 Książnica, wraz z pięcioma cieszyńskimi instytucjami archiwalnymi i bibliotecznymi, zrealizowała swój największy dotychczasowy projekt o wartości ponad 2 000 000 Euro, finansowany ze środków Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dzięki niemu udało się wydobyć z zapaści, zabezpieczyć, poddać konserwacji i włączyć do obiegu naukowego zbiory Archiwum i Biblioteki OO. Bonifratrów w Cieszynie oraz Biblioteki i Archiwum im. Tschammera przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Cieszynie, tworząc jednocześnie warunki do powstania cieszyńskiego Muzeum Protestantyzmu.
Cieszyńska Książnica od samego początku korzysta z wsparcia Rady Programowej, która składa się z uznanych autorytetów w dziedzinie bibliologii, bibliotekoznawstwa i pokrewnych dziedzin, a także reprezentantów lokalnych instytucji i organizacji naukowych i kulturalnych.
W Książnicy zatrudnionych jest ośmioro bibliotekarzy, trzy konserwatorki książek, jedna sprzątaczka, jedna księgowa, dwie pracownice na jednym etacie administracyjnym oraz dyrektor. Jeśli chodzi o działalność i dorobek Książnicy Cieszyńskiej w ostatnich trzech dekadach, zachęcamy do odwiedzenia otwartej 24 maja wystawy „»Nasz drogi i święty skarb« 30-lecie Książnicy Cieszyńskiej”. Wystawa prezentuje historię Książnicy, jej start, proces budowy siedziby oraz dorobek we wszystkich sferach aktywności. Można zobaczyć nigdy wcześniej nieudostępniane dokumenty, fotografie, technikalia, unikalne druki i rękopisy. Wstęp wolny, a dla grup zorganizowanych powyżej pięciu osób – oprowadzanie gratis. Zapraszamy do naszej galerii!
Pochodzenie informacji: pap-mediaroom.pl
